Αποκλειστική συνέντευξη στον Άρη Μπερζοβίτη και στο nextdeal.gr του Δρ. Χρήστου Σπ. Ζούπα, παθολόγου-διαβητολόγου, επιστημονικού διευθυντή του Διαβητολογικού Κέντρου του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (Σ.Δ.) αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ιατρο-κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα της εποχής μας. Είναι η πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη χρόνια πάθηση στο κόσμο. Μία «μάστιγα» της εποχής μας, που απαιτεί άμεση εγρήγορση των κρατικών και κοινωνικών φορέων υγείας, ευαισθητοποίηση του κοινού και των ιατρικών υπηρεσιών και προσπάθεια κατάρτισης προγραμμάτων ενημέρωσης εκπαίδευσης και πρόληψης στις ομάδες πληθυσμού που εμφανίζουν αυξημένη προδιάθεση εκδήλωσης της νόσου, για να περιορισθεί, στο μέτρο του δυνατού, η εντυπωσιακή αύξηση της σύγχρονης αυτής επιδημίας. Δεν είναι νόσος μεταδοτική, αλλά παρουσιάζει διαστάσεις ανεξέλεγκτης επιδημίας.
Για να συνειδητοποιήσει κανείς το μέγεθος και τη σοβαρότητα του προβλήματος, αρκεί να αναφέρει ορισμένους αποκαλυπτικούς αριθμούς:
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά, ότι ο συνολικός αριθμός των διαβητικών σε παγκόσμια κλίμακα από 135 εκατ. που ήταν το 1995, ξεπερνά σήμερα τα 235 εκατ. και υπολογίζεται ότι τα επόμενα 15-20 χρόνια, σύμφωνα με τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις των ειδικών, θα ανέλθει στον αστρονομικό αριθμό των 360 εκατ. ανθρώπων!
Στη χώρα μας περίπου το 6-7% του πληθυσμού πάσχει από γνωστό Σ.Δ. και ένα ποσοστό 4-5% έχει το πρόβλημα και το αγνοεί, ενώ οι θάνατοι που σχετίζονται με αυτόν για το έτος 2015 ανήλθαν σε 4.963. Κάθε χρόνο εμφανίζονται 35.000-40.000 καινούργια περιστατικά Σ.Δ., μεταξύ δε αυτών είναι και περισσότερα από 500 παιδιά ηλικίας μικρότερης των 16 ετών. Το 20% περίπου των ενηλίκων ηλικίας άνω των 60 ετών, ιδιαίτερα οι παχύσαρκοι και υπέρβαροι, αλλά και αυτοί που έχουν βεβαρημένο κληρονομικό ιστορικό, πάσχουν από Σ.Δ. τύπου 2. Από αυτούς μόνο ένα ποσοστό 20-25% παρακολουθείται συστηματικά και προσπαθεί να ρυθμίσει το ζάχαρο του σε ικανοποιητικά και επιστημονικώς αποδεκτά επίπεδα, που είναι για τη Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη 6-7%, το ζάχαρο αίματος νηστείας από 70-130 mg/dl και τα μεταγευματικά 2 ώρες μετά τα κύρια γεύματα από 140-180mg/dl.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), το κόστος ενός μη ρυθμισμένου ασθενούς είναι κατά τουλάχιστον 50% υψηλότερο σε σύγκριση με το ετήσιο κόστος για έναν ασθενή, ο οποίος επιτυγχάνει ρύθμιση εντός των θεραπευτικών στόχων. Ειδικότερα το μέσο ετήσιο κόστος ανά ασθενή (ανεξαρτήτως ρύθμισης) ανέρχεται σε 2.889 ευρώ. Το μεγαλύτερο τμήμα της δαπάνης αφορά τις επιπλοκές της νόσου.
Τι καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ και οι ασφαλιστικές;
Ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει μόνον ένα μικρό μέρος του κόστους αυτού. Ωστόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν προνοήσει και έχουν εκπονήσει ειδικά προγράμματα για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση της πάθησης όσο και των επιπλοκών της. Ζητήστε από τον ασφαλιστή σας να σας τα παρουσιάσει και επιλέξτε έγκαιρα αυτό που σας ταιριάζει σύμφωνα με τις ανάγκες σας και τις οικονομικές σας δυνατότητες.
Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης;
Τι είναι όμως ο Σ.Δ. αυτή η χρόνια πάθηση που απασχολεί, προβληματίζει και ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο; Ο ειδικός παθολόγος-διαβητολόγος Δρ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠ. ΖΟΥΠΑΣ, διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ σε συνέντευξη που έδωσε στο NEXTDEAL δίνει πολύτιμες συμβουλές για να προλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε την πάθηση.
Κύριε Ζούπα τι είναι ο Σ.Δ.;
Ο Σ.Δ. είναι μία χρόνια μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από την αδυναμία του οργανισμού μας να χρησιμοποιήσει σωστά κυρίως τους υδατάνθρακες και στη συνέχεια τα λίπη και τα λευκώματα, που αποτελούν τα κύρια θρεπτικά συστατικά από τα οποία ο ανθρώπινος οργανισμός αντλεί ενέργεια για να λειτουργήσει.
Η βασική αιτία της διαταραχής αυτής είναι η δυσλειτουργία ορισμένων κυττάρων του παγκρέατος, που εκτός των άλλων παράγει και εκκρίνει από τα β-κύτταρα του την σημαντικότερη ορμόνη της ζωής μας, την ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ.
Η ορμόνη αυτή, η έκκριση της οποίας στα φυσιολογικά άτομα ρυθμίζεται από τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, είναι απαραίτητη για την είσοδο, χρησιμοποίηση και εναποθήκευση του σακχάρου στα κύτταρα. Στα άτομα με Σ.Δ. η βασική διαταραχή είναι η μερική ή ολική έλλειψη παραγωγής Ινσουλίνης, η οποία οδηγεί στην αύξηση του σακχάρου στο αίμα, την υπεργλυκαιμία.
Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που θα μας προειδοποιήσουν για την εμφάνιση του Σ.Δ.;
Τα κλασικά συμπτώματα της πολυουρίας, της πολυδιψίας και της πολυφαγίας σε συνδυασμό με την απώλεια βάρους και την εύκολη κόπωση ιδίως μετά τα κύρια γεύματα ή τις πρωινές ώρες, βοηθούν στη διάγνωση της νόσου, η οποία όμως στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι τόσο εύκολη και απλή. Ένας ήπιος και ασυμπτωματικός διαβήτης, μπορεί να μείνει αδιάγνωστος για πολλά χρόνια και να οδηγήσει τον ασθενή στο γιατρό, όταν πια έχει δημιουργήσει μία από τις σοβαρές επιπλοκές στη καρδιά, στα μάτια, τα νεφρά, τα αγγεία των ποδιών κ.ά. Γι’ αυτό η έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να μας προφυλάξει από πολύπλοκες και σύνθετες καταστάσεις στην υγεία μας.
Εάν λοιπόν είσαι υπέρβαρος ή παχύσαρκος, έχεις βεβαρημένο κληρονομικό ιστορικό, έχεις συμπληρώσει τα 45 χρόνια, έχεις αυξημένη αρτηριακή πίεση, χοληστερίνη και τριγλυκερίδια, παρουσιάζεις κατά καιρούς δοθιήνες (καλόγερους), υποτροπιάζου-σες κολπίτιδες οι γυναίκες και βαλανοποσθίτιδες οι άνδρες, βλέπεις ότι καθυστερεί η επούλωση τραυμάτων, διαπιστώνεις ανεξήγητες διαθλαστικές ανωμαλίες, αισθάνεσαι υπνηλία μετά από ένα «λουκούλλειο» γεύμα, ξυπνάς το πρωί κουρασμένος και ανακαλύπτεις μία αδικαιολόγητη σεξουαλική κάμψη, ιδιαίτερα δε οι γυναίκες που παρουσίασαν ζάχαρο στην εγκυμοσύνη ή γέννησαν περισσότερα από τέσσερα παιδιά, τότε η μέτρηση του σακχάρου αίματος νηστείας και 2 ώρες μετά από ένα δοκιμαστικό γεύμα (τοστ και πορτοκαλάδα) είναι απαραίτητη, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, ενώ μπορεί ο γιατρός σας να σας υποδείξει και μία ειδική εξέταση γνωστή σαν «καμπύλη σακχάρου».
Ποιες είναι οι βασικές αρχές για να προλάβουμε το Σ.Δ., αλλά και για να τον αντιμετωπίσουμε από τη στιγμή της εμφάνισης του, εκτός από τη φαρμακευτική θεραπεία που πιθανόν να χρειασθεί κατά περίπτωση;
1. Μάθε να τρώς υγιεινά, λίγο και πολλές φορές την ημέρα, ανάλογα με το καθημερινό σου πρόγραμμα, έχοντας σαν βάση τη Μεσογειακή διατροφή, που είναι πλούσια σε φυσικές τροφές, όπως π.χ. τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά, το ψωμί ολικής άλεσης κλπ.
2. Μάθε να αποφεύγεις εκτός από τη ζάχαρη και τα γλυκά, τα τηγανητά και τις πίττες.
3. Βάλε στη ζωή σου την Άσκηση. Θεωρείται το καλύτερο «φάρμακο» για τη καθυστέρηση της εξέλιξης και της ρύθμισης του Σ Δ τύπου 2, αλλά και το καλύτερο μέσο για να διατηρείς καλή φυσική κατάσταση.
4. Μισή ώρα περπάτημα την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα, ο χορός, το ποδήλατο και η κολύμβηση, αποτελούν εναλλακτικούς τρόπους άσκησης που βοηθούν τα μέγιστα τη ρύθμιση του Σ.Δ.
5. Προσπάθησε να διατηρήσεις τον έλεγχο του βάρους σου και να αποφύγεις την κοιλιακή παχυσαρκία, που θεωρείται σοβαρός επιβαρυντικός παράγων για αυξημένα καρδιαγγειακά προβλήματα.
6. Φρόντισε να ελέγχεις πάντα τη ποσότητα του οινοπνεύματος που καταναλώνεις. Είναι γνωστό ότι τα καθαρά ποτά, όπως η ρακί, η τσικουδιά, το τσίπουρο, το τζιν, η βότκα, το ουίσκι, και τα μπρούσκα κρασιά , ελαττώνουν το σάκχαρο! Η κατανάλωση όμως πέραν της επιτρεπόμενης ποσότητας, μπορεί να προκαλέσει αύξηση του βάρους και ιδιαίτερα της κοιλιακής παχυσαρκίας, με όλες τις πιθανές συνέπειες.
7. Το κάπνισμα αποτελεί ένα από τους πιο σοβαρούς επιβαρυντικούς παράγοντες στη ζωή των διαβητικών. Αφαιρεί 10 χρόνια ζωής και δεκαπλασιάζει τις αλλοιώσεις στα μικρά και τα μεγάλα αγγεία, επιδεινώνοντας τις επιπλοκές του Σ.Δ.